De kronieken van de Duinenabdij hebben ons uitzonderlijke lijsten van de monniken en lekenbroeders overgeleverd. Honderden, ja zelfs enkele duizenden namen voor bijna zeven eeuwen. De leden van de abdijgemeenschap werden meestal begraven in een anoniem graf op het grafveld ten noorden van de abdijkerk. Maar soms zijn er meer gegevens voorhanden...

In 1975, bijvoorbeeld, werd bij opgravingen in de noordoostelijke hoek van de pandgang een kleine vloertegel bovengehaald: gebakken, ongeglazuurd, deels afgebroken, maar met toch nog de leesbare tekst “dans lievin van d[…]me sta[rf] in t iaer [..]”. En hoe weinig dat ook is, toch is dat de sleutel naar Duinheer Lievin van Damme. De vorm van de letters en het gebruik van het Nederlands richten ons op de 16de eeuw. De aanspreektitel ‘dans’ verwijst naar een monnik, die aangesproken werd als ‘dom’ of ‘damps’. En in de lijsten komt dan enkel Lievin van Damme hiervoor in aanmerking.

Belangrijke functies binnen de abdij

Lievin of Livinus van Damme is de eerste monnik die geprofest werd onder abt Robrecht de Clercq (1519-1557). Hij was enkele jaren watergraaf en later portier. Dat zijn twee belangrijke functies. Als watergraaf had hij namens de abdij de leiding over de Noordwatering van Veurne, die instond voor de waterhuishouding in heel de regio. Als portier was hij verantwoordelijk voor wie toegang kreeg tot de abdij en beheerde hij gelden waarmee hij armenzorg verstrekte. Maar zijn topaanstelling was die van prior. Van 1563 tot 1566 was van Damme in de abdij de belangrijkste man na de abt - en die verbleef vaak in Brugge. Toen hij de priorfunctie neergelegd had, bleef hij een van de “officiers ende ouderlinghen” die met de abt belangrijke (o.m. financiële) beslissingen vorm gaven, en in 1571 zien we hem nog een keer als portier.

We weten niet precies wanneer van Damme overleden is: vermoedelijk in 1572 of 1573. Net de datum ontbreekt op de kleine tegel, die wellicht betekent: “Dom Lievin van Damme, die stierf in het jaar…”. Veel lijkt dit niet. En toch.

Pas decennia na de vondst werd de geschiedenis rond het tegeltje ontdekt

Het graftegeltje heeft decennia lang gesluimerd in de collectie van het Abdijmuseum. Pas toen de tekst eens herbekeken werd en een zoektocht naar de betekenis van start ging, bleek dat dit een graftegeltje was dat - hoe bescheiden ook - best wel wat te vertellen had. De graftekst laat van Damme uit de naamlijsten naar voor springen. Zijn ‘loopbaan’ in de abdij toont dat hij het vertrouwen en het aanzien van zijn kloostergemeenschap genoot. En dat wordt alleen maar bevestigd door een eigen graf in het abdijcomplex, onweerlegbaar aangetoond door dat graftegeltje. Zijn skelet kon helaas nog niet teruggevonden worden in de archeologische collectie.