Het Abdijmuseum verwelkomt een nieuwe beeltenis van abt Idesbald in zijn collectie. Dankzij een tip van een antiquariaat uit Mons kwam het oude schilderij in 2020 bij het museum terecht. Ondertussen kreeg het een grondige restauratie. Vanaf februari 2022 is het schilderij in het museum te zien.

In 2020 kreeg het museum een mail van Maison Tercelin de Joigny, een antiquariaat uit Mons. Dankzij die tip kon het museum het schilderij verwerven van een familie uit Wallonië.

Geen traditionele voorstelling

“Hoewel deze afbeelding van Idesbald in zijn kist bij de opgraving in 1623 vaker voorkomt in de iconografie, is dit voor het museum een bijzonder schilderij van een anonieme schilder”, vertelt directeur Dirk Vanclooster. Schepen van Cultuur Stephanie Anseeuw vult aan: “We zijn heel blij met deze aanwinst voor de museumcollectie. Zeker omdat het een totaal andere afbeelding is dan de traditionele voorstelling van de opgebaarde Idesbald.”

Afgekeken van van der Horst?

Wie goed kijkt naar het werk, kan vergelijkingen zien met een afbeelding van N. van der Horst uit het boekje van Theodoor Pybes. Pybes was een monnik die in 1624 bij de officiële erkenning van het lichaam door de bisschop van Ieper was. In datzelfde jaar publiceerde hij dat boek met die afbeelding van N. van der Horst die de verbijstering over de vondst van de loden kist met het ongeschonden lichaam van abt Idesbald weergaf.

Grondige restauratie

Toen het Abdijmuseum het schilderij in handen kreeg, was meteen duidelijk dat een restauratie aan de orde was. Atelier Bart Verbeke deed dit volgens de regels van de kunst. Collectiebeheerder Gianna Hubert van het Abdijmuseum verduidelijkt wat ermee aan de hand was. “Het schilderij op doek was op sommige plaatsen vervormd door blaasvorming. Daarnaast had de tand des tijds het ook vervuild. Voor de restauratie had het namelijk heel donkere en stoffige kleuren door de vergeling van oliehoudende vernissen. Tot slot werd de lijst ook aangepakt, want daar werden sporen van houtworm op teruggevonden.”

“Vermoedelijk 18de-eeuws”

Toen het museumteam het schilderij voor het eerst zag, dacht het afgaand op de stijlkenmerken dat het om een laat 19de-eeuws, begin 20ste-eeuws schilderij ging. Tijdens de restauratie vestigde Bart Verbeke echter de aandacht op een oude laag met een Latijnse tekst onderaan het schilderij die later overschilderd werd. Wellicht dateert het doek uit de 18de eeuw en werd het in de 19de eeuw dus overschilderd.

Gissen naar de locatie op de achtergrond

Op de achtergrond in het schilderij zie je een kerktoren en verschillende gebouwen. Het is tot nu toe onbekend om welke stad het zou gaan. Sommigen vermoeden Brugge, anderen Nieuwpoort. Welke stad de schilder bedoelde, zullen de bezoekers van het Abdijmuseum misschien onthullen. Het schilderij zal vanaf februari 2022 tentoongesteld worden in het Abdijmuseum. Op zondag 28 november 2021 gaf museumdirecteur Dirk Vanclooster hier een lezing over in de Sint-Pieterskerk van Koksijde-Dorp. Daarin dook hij in de iconografie van de bekendste abt die de Duinenabdij gekend heeft.